आपल्या फोनची बॅटरी जास्त काळ टिकविण्याच्या दहा सोप्या टिप्स

 

टेक्नॉलॉजी : मोबाईल फोन त्याच्या बॅटरी लाइफइतकाच उपयुक्त आहे. शेवटी चार्ज केलेल्या बॅटरीशिवाय तो खरोखर मोबाइल फोन नसेल. पण आपल्यापैकी बहुतेकजण आपल्या फोनचे मजबूत केसेससह संरक्षण करत असले, तरी आपल्या फोनबॅटरीच्या आयुष्याचे संरक्षण करण्यासाठी आपण तितका प्रयत्न करताना दिसत नाही.

आज बहुतेक मोबाईल फोन (टॅब्लेट आणि लॅपटॉप) लिथियम-आयन बॅटरी वापरतात. लिथियम-आयन अनेक फायदे प्रदान करते (त्याची उच्च ऊर्जा घनता म्हणजे लहान बॅटरी, ज्याचा अर्थ हलका फोन आहे) परंतु या बॅटरी अजूनही वापराने अपरिहार्यपणे खराब होतात.

ज्याने अनेक वर्षांपासून मोबाईल फोन वापरला आहे त्याच्या लक्षात येईल की त्याचे बॅटरीचे आयुष्य कालांतराने कमी होत चालले आहे, कदाचित पूर्ण चार्ज नंतरही फक्त अर्धा दिवस टिकेल. कारण प्रत्येक वेळी जेव्हा आपल्या फोनमध्ये लिथियम-आयन बॅटरी चार्ज होते आणि उर्जा सोडते तेव्हा ते किती चार्ज ठेवू शकते ते गमावते.

आपण शक्य तितक्या वेळपर्यंत फोनची बॅटरी टॉप फॉर्ममध्ये कसे ठेवू शकतो? आपण करू शकता अशा 10 गोष्टी येथे आहेत:

1. आपली बॅटरी चार्ज 0% पर्यंत कमी होऊ देऊ नका आणि 100% पर्यंत बॅटरी चार्ज देखील करू नका :

तुमच्यापैकी काहींना असे वाटेल की आपली बॅटरी निरोगी ठेवण्याचा सर्वात चांगला मार्ग म्हणजे ती चार्ज करणे आणि ती पूर्णपणे सोडवणे म्हणजे ती १००% पर्यंत चार्ज करण्याचा आणि पूर्णपणे डिस्चार्ज करण्याचा प्रयत्न करणे. आपण ऐकले असेल की आपली बॅटरी कॅलिब्रेट केल्याने ती अधिक चांगली कार्य करते.

लिथियम - आयन बॅटरी अशा प्रकारे काम करत नाहीत. जुन्या बॅटरी प्रकारांच्या बाबतीत असे असायचे कॅलिब्रेट करण्यासाठी बॅटरीमध्ये मेमरी नाही. याउलट, तुम्ही तुमच्या लिथियम-आयन बॅटरीवर अधिक ताण देत आहात आणि असे करून त्याचे आयुष्य कमी करत आहात: 60% च्या तुलनेत आपली बॅटरी पूर्णपणे 100% वर डिस्चार्ज केल्याने आपल्या बॅटरीचे आयुष्य अर्धे होऊ शकते.

कारण लिथियम-आयन बॅटरी जेव्हा पूर्णपणे चार्ज केल्या जातात किंवा पूर्णपणे निकामी होतात तेव्हा सर्वात जास्त तणावाखाली येतात सर्वात चांगला दृष्टीकोन म्हणजे अर्धवट चार्जिंग. आदर्शपणे आपण आपली बॅटरी सुमारे 80% पर्यंत चार्ज केली पाहिजे आणि ती 30% पेक्षा कमी होण्याचे टाळावे. जर हे व्यावहारिक नसेल, तर जास्तीत जास्त 90% लक्ष्य ठेवण्याचा प्रयत्न करा आणि आपला फोन 20% पर्यंत पोहोचण्यापूर्वी चार्ज करणे सुरू करा.

२. आपली बॅटरी १००% पेक्षा अधिक चार्ज करणे टाळा : 

रात्रभर चार्ज करण्यासाठी आपला फोन सोडणे ही एक सामान्य सवय आहे, परंतु प्रत्यक्षात ती बॅटरीचे आयुष्य कमी करू शकते. जेव्हा फोन 100% चार्जिंगसाठी ठेवला जातो, तेव्हा आपल्या फोनच्या बॅटरीला उच्च व्होल्टेजपासून जास्त ताण तर मिळतोच, शिवाय कालांतराने उष्णतादेखील वाढते.

जरी फोनची बॅटरी उच्च बिंदूपर्यंत जास्त गरम झाली तरी ती वापरकर्त्यासाठी अजूनही सुरक्षित आहे परंतु असे करणे बॅटरीचे आयुष्य कमी करण्याचा सर्वात वेगवान मार्ग आहे.

जर आपण रात्रभर फोनबॅटरी चार्ज करणे टाळू शकता तर कृपया तसे करा. जर नाही तर ते थंड किंवा चांगल्या हवेशीर ठिकाणी आहे याची खात्री करा जेणेकरून उष्णता अधिक सहजपणे नष्ट होऊ शकेल. उदाहरणार्थ, आपल्या उशाखाली नाही.

3. शक्य असल्यास मंद गतीने चार्ज करा :

फास्ट चार्जिंग तंत्रज्ञान हे एक उत्तम वेळ वाचवणारे आहे, असा युक्तिवाद कोणीही करणार नाही. जर तुम्ही तुमच्या बॅटरीचे आयुष्य जास्तीत जास्त वाढवण्याचा विचार करत असाल, तर कदाचित तुम्ही आपत्कालीन परिस्थितीसाठी ते वाचवलं पाहिजे कारण ते तुमच्या बॅटरीवर ताण देऊ शकतात आणि खराब करू शकतात, विशेषत: जर तुमच्याकडे जुना फोन असेल.

दुसरीकडे, आपली बॅटरी मंद गतीने चार्ज करणे त्यासाठी चांगले आहे. अशाच प्रकारे, आपल्या संगणकावर किंवा लॅपटॉपद्वारे आपला फोन चार्ज करणे ही खरोखर चांगली गोष्ट असू शकते.

4. आपण WiFi आणि ब्लूटुथ (Bluetooth) वापरत नसल्यास ते बंद करा :

आपल्या बॅटरीला एकाच चार्जवर जास्त काळ टिकण्यास मदत करतील अशा गोष्टी लक्षात ठेवणे देखील महत्वाचे आहे. आपल्या फोनची बॅटरी जितकी कमी चार्ज सायकलमधून जाते, तसतसे ती कमी होते आणि त्याचे आयुष्य जास्त काळ होते. 

बॅटरी लाइफवरील एक सामान्य निचरा म्हणजे आपल्या फोनची वायफाय (WiFi) किंवा ब्लूटूथ (Bluetooth) वापरात नसताना चालू ठेवणे. हे नेटवर्क किंवा डिव्हाइसकनेक्ट करण्यासाठी निरखून पाहणे (स्कॅन) (scan) करून आपली बॅटरी निकामी करते.

वास्तवात सांगायचं झालं तर जर तुम्ही फक्त वायफायघेऊन (WiFi on) एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जात असाल, जसे की तुमच्या घरातून ऑफिसमध्ये जाणं, जर तुम्ही तुमच्या फोनची वायफाय अक्षम (Disable) केली नाही तर कदाचित ही फार मोठी गोष्ट नाही. पण जर तुम्ही संपूर्ण दिवस बाहेर घालवत असाल आणि तुमची वायफाय वापरण्याची अजिबात योजना आखत नसाल, तर कदाचित बॅटरीचे काही आयुष्य वाचवण्यासाठी तुम्ही ते बंद केले पाहिजे.

या संबंधित संदर्भात, जर आपल्याकडे अँड्रॉइड स्मार्टफोन असेल तर आपण स्वयंचलित वायफाय बंद करू शकता, एक वैशिष्ट्य जेथे आपला फोन अजूनही नेटवर्कसाठी स्कॅन करेल जरी आपण वायफाय बंद केले असले तरी.

5. आपल्या स्थान सेवा (location services) व्यवस्थापित करा :

आजकाल बरेच अॅप्स (Applications) त्यांच्या सेवांना समर्थन देण्यासाठी आपल्या फोनच्या स्थानाचा मागोवा घेतात, जास्तीत जास्त अचूकतेसाठी जीपीएस (GPS), वायफाय (WiFi), ब्लूटूथ (Bluetooth) आणि सेल टॉवर स्थानांच्या संयोजनासह सतत निरखून पाहणे (स्कॅन) (Scan) करतात. आपण बॅटरीचे आयुष्य वाया घालवत नाही याची खात्री करण्यासाठी, आपण अ ॅप (Apps) वापरत असाल तेव्हाच या अ ॅप्सना आपल्या स्थान सेवांमध्ये प्रवेश करू देणे चांगले आहे.

जर आपल्याकडे आयफोन (iPhone ) असेल तर आपण सेटिंग्ज > प्रायव्हसी > लोकेशन सर्व्हिसेसमध्ये (सेटिंग्ज> गोपनीयता> स्थान सेवांवर) (Settings > Privacy > Location Services) जाऊ शकता आणि तेथे आपल्या आवडीनिवडी सेट करू शकता. Android फोनवर, आपण सेटिंग्ज> सुरक्षा आणि स्थान> स्थान> (Settings > Security & Location > Location > Advanced) WiFi स्कॅनिंग आणि ब्लूटूथ स्कॅनिंग पूर्णपणे अक्षम करण्यासाठी प्रगत किंवा सेटिंग्ज> अ‍ॅप्स आणि सूचना> प्रगत> अ‍ॅप परवानग्या (Settings > Apps & Notifications > Advanced > App Permissions) पार्श्वभूमीवर स्थान सेवा वापरण्यापासून अवरोधित करण्यासाठी जाऊ शकता.

6. आपल्या फोनमधील सहाय्यकास जाऊ द्या :

गुगल असिस्टंट (Google Assistant) आणि सिरी (Siri) सारखी वैशिष्ट्ये खरोखरच उपयुक्त ठरू शकतात, परंतु ते आपल्या फोनच्या बॅटरी निचरा (ड्रेनमध्ये) भर घालतात, विशेषत: जर ते आपल्या व्हॉइस कमांडसाठी सतत ऐकत असतील तर.

जर तुम्हाला या वैशिष्ट्यांची गरज नसेल किंवा या वैशिष्ट्यांचा फारसा वापर नसेल, तर त्यांना अक्षम करणे किंवा किमान त्यांचे "हे सिरी" किंवा "ओके गुगल" व्हॉइस कमांड फंक्शन अक्षम करणे चांगले.

7. आपले अॅप्स (apps) बंद करू नका, त्याऐवजी त्या व्यवस्थापित करा :

आतापर्यंत आपण असा विचार करत असाल की बॅटरीचे आयुष्य वाचवण्यासाठी आपण आपल्या फोनवर चालू असलेल्या सर्व गोष्टी शक्य तितक्या बंद करण्यास सुरवात केली पाहिजे. नाही थांबा, इतक्या गडबडीने नाही!

आपल्या फोनवर पार्श्वभूमीत चालू असलेले अ ॅप्स जबरदस्तीने बंद करणे (फोर्स-क्विटिंग) (force-quitting) हे प्रत्यक्षात आपले बॅटरी लाइफ अजिबात सुधारत नाहीत. किंबहुना, यामुळे परिस्थिती आणखी बिकट होऊ शकते.

आयओएस (iOS) आणि अँड्रॉइड (Android) दोन्ही प्रणालीत अल्गोरिदम (एखादे काम करण्याची पायरीगणिक वाटचाल सांगणारी कार्यसूची) आहेत जे आपोआप किती पॉवर किंवा मेमरी बॅकग्राऊंड अ ॅप्स वापरत आहेत हे व्यवस्थापित करतात. अॅप्स जबरदस्तीने बंद करण्यास भाग पाडून, आपण या स्मार्ट सिस्टममध्ये गोंधळ घालण्याचा धोका पत्करता. शिवाय, बंद केलेला अ‍ॅप उघडणे आधीपासूनच पार्श्वभूमीत चालू असलेल्या अ‍ॅपवर परत जाण्यापेक्षा अधिक सामर्थ्य वापरते.

त्याऐवजी आपण हे पाहिले पाहिजे की पार्श्वभूमीमध्ये आपले अॅप्स किती रीफ्रेश करीत आहेत. आपण फेसबुक किंवा इन्स्टाग्रामकडे पहात नसताना देखील त्यास अद्यतनित (updating) करणे आवश्यक आहे का? आयओएसवर (IOS, iPhone) वर, आपल्याला खरोखर कोणत्या अ‍ॅप्सची सतत ताजेपणाची आवश्यकता असते त्याचे पुनरावलोकन करण्यासाठी सेटिंग्ज> सामान्य> पार्श्वभूमी अ‍ॅप रीफ्रेश (Settings > General > Background App Refresh) वर जा आणि याचा आढावा घ्या.

Android वर, आपण पार्श्वभूमीवर चालत असलेल्या प्रत्येक वैयक्तिक अॅप किती बॅटरी वापरू शकतो हे मर्यादित करू शकता. त्यांना बंद करण्याचा एक चांगला पर्याय, सेटिंग्ज > अॅप्स आणि नोटिफिकेशन्समध्ये (Settings > Apps & Notifications) जाऊन आणि त्या अॅप्स पृष्ठाखाली, प्रगत > बॅटरी > पार्श्वभूमी निर्बंधावर (Advanced > Battery > Background restriction) जाऊन हे करू शकतो.

8. फोनचे प्रदर्शन प्रकाशमानता (brightness) कमी ठेवा :

तुमच्या फोनची स्क्रीन (Screen) सुंदर आहे परंतु. परंतु स्क्रीन ब्राइटनेस (screen Brightness) हा आपल्या फोनबॅटरीवरील एक मोठा ताण (निचरा) आहे. जर तुम्हाला बॅटरी पॉवर जतन करण्याची गरज असेल, तर ती त्याच्या सर्वात खालच्या परंतु तरीही वाचण्यायोग्य सेटिंगकडे वळवणे हा मार्ग आहे.

9. स्मार्ट बॅटरी मोडचा वापर करा

आजची Android आणि iOS डिव्हाइस त्यांच्या स्वत: च्या स्मार्ट बॅटरी बचतकर्ता (स्मार्ट बॅटरी सेव्हर) किंवा कमी उर्जा (लो पॉवर) मोडसह येतात. हे विशेषत: उपयुक्त आहेत कारण ते आपोआप बॅटरी जीवन काढून टाकणाऱ्या कार्यांना कमी करतात, जसे की सीपीयू वापर, सूचना (notifications), मेल फेचिंग आणि स्क्रीन ब्राइटनेस.

आपल्या फोनची बॅटरी कमी असताना हे पॉवर सेव्हिंग मोड स्वयंचलित सुरू होत असले, तरी जेव्हा तुम्हाला हवे तेव्हा तुम्ही त्या व्यक्तिचलितपणे सक्षम करू शकता. आपला फोन कार्य करणे सुरू ठेवेल परंतु कार्यप्रदर्शनाच्या निम्न स्तरावर.

तुम्हाला हा मोड नेहमी घ्यायचा नसला, तरी जर तुम्ही तुमचा फोन काही तास जास्त वापरणार नसाल किंवा विचलित होऊ इच्छित नसाल, तर यामुळे तुमच्या फोनच्या बॅटरीवरील ताण कमी होण्यास मदत होऊ शकते.

10. डार्क मोड स्वीकारा (जर आपल्याकडे ओएलईडी स्क्रीन असेल तर) :

सॅमसंग गॅलेक्सी एस ९ किंवा आयफोन एक्सएस सारखा अलीकडचा फोन असेल, तर तुम्ही डार्क मोड वापरून तुमच्या बॅटरीड्रेनवर कपात करू शकता.

फोनबफने (https://www.phonebuff.com/) नुकत्याच केलेल्या चाचणीत असे आढळले आहे की या डार्क मोडला स्वीकारून आपल्या आयफोनच्या बॅटरीचे आयुष्य ३०% वाढवले जाऊ शकते. गुगलने स्वतःचा अभ्यास केला आणि गुगल पिक्सेलने नाईट मोडमध्ये ६३% कमी ऊर्जा कशी खर्च केली हे दर्शविले. अॅपलइनसाइडरला (https://appleinsider.com/) डार्क मोडमध्ये बॅटरी बचतीत जवळजवळ 60% बचत आढळले.

हे लक्षात घ्या की हे केवळ ओएलईडी (OLED) स्क्रीनअसलेल्या नवीन फोनला लागू होते. कारण एलसीडी (LCD) आणि एलईडी (LED) डिस्प्लेच्या विपरीत, ओएलईडी (OLED) स्क्रीनमधील प्रत्येक पिक्सेल स्वतंत्रपणे प्रकाशित केला जातो. ओएलईडी (OLED) पडदे (स्क्रीन) गडद रंगांसाठी कमी शक्ती वापरते आणि काळ्या पिक्सेलसाठी (काळ्या रंगांसाठी) कोणतीही शक्ती वापरली जात नाही. याउलट, एलईडी आणि एलसीडी पडदे (स्क्रीन) पूर्ण काळी किंवा पांढरी प्रतिमा दाखवली तरी तितक्याच प्रमाणात शक्ती वापरा.

• लेखक - धीरज जाधव